De ACOD heeft samen met de twee andere representatieve vakbonden een stakingsaanzegging van onbepaalde duur ingediend bij de FOD Financiën. Deze beslissing, van kracht sinds 28 oktober, is geen impulsieve actie, maar het directe gevolg van maandenlange blokkades, minachting voor de sociale dialoog en herhaalde schendingen van het vakbondsstatuut door de overheid.

In 2025 heeft het management van de FOD Financiën verscheidene ingrijpende maatregelen eenzijdig doorgevoerd of gepland, zonder een waardig sociaal overleg.

• De voorwaarden voor telewerk werden gewijzigd.
• Een grondige reorganisatie van het kantorennetwerk is gepland, inclusief de sluiting van standplaatsen.
• De uurroosters van douaniers in shiften worden gewijzigd.

Deze maatregelen zijn ingevoerd zonder enig ernstig sociaal overleg, wat de fundamentele sociale dialoog in gevaar brengt.

Drie doelen

Bovendien zijn de arbeidsomstandigheden de jongste jaren flink verslechterd. In bijna alle directies kampt het personeel met een te zware werklast. Deze druk leidt tot aanzienlijke spanningen, wat een directe oorzaak is van een stijgend ziekteverzuim. Ondanks de nijpende problemen, blijven corrigerende maatregelen uit.

De stakingsaanzegging is bedoeld om drie doelen te bereiken.

1. Herstel van een loyale en evenwichtige sociale dialoog met onverkort respect voor het vakbondsstatuut.
2. Verbetering van de arbeidsvoorwaarden en de gezondheid van het personeel.
3. Stop eenzijdige beslissingen: komaf maken met de praktijk van eenzijdige en discriminerende beslissingen.

Deze aanzegging leidt nu tot een overlegperiode, waarin de ACOD  hoopt op duidelijke en bindende verbintenissen van de verantwoordelijken.

Douane aan de noodrem: stiptheidsacties als voorbode

Het management kondigde  wijzigingen aan in de shiften van de douaniers. De overheid wil werkroosters meer centraal vanuit Brussel beheren en streeft naar uniformiteit, minder nachtwerk en het maximaal afschaffen van lange shiften.

De ACOD stelt dat deze centrale aansturing onvoldoende rekening houdt met de specifieke noden en problemen van douanekantoren ter plaatse, zoals de unieke werksituatie in de havens en op de luchthavens.

Een concreet voorbeeld: voor douaniers in de Haven van Antwerpen en op Zaventem maken de geplande wijzigingen de dagelijkse, vaak verre verplaatsingen moeilijker en minder haalbaar in combinatie met het openbaar vervoer. Dit kan in sommige gevallen ook financiële gevolgen hebben voor het personeel.

De ontevredenheid hierover was zo groot dat de douaniers zelf het initiatief namen tot stiptheidsacties vanaf 27 oktober, de dag voor de formele stakingsaanzegging. Zij worden hierin voluit gesteund door de ACOD.

Dit is het moment

De stakingsaanzegging van onbepaalde duur is een duidelijke waarschuwing aan de FOD Financiën. De escalatie van de situatie — met de stiptheidsacties bij de douane als concreet bewijs van onvrede op het terrein — toont aan dat het personeel de aanhoudende minachting voor het sociale overleg niet langer accepteert. De ACOD roept de verantwoordelijken nu op om deze overlegperiode ernstig te nemen. Dit is het moment om dringend en structureel te investeren in een herstelde sociale dialoog, menswaardige arbeidsvoorwaarden en een einde te maken aan eenzijdig beleid, om zo een daadwerkelijke staking te vermijden.

Luc Martony